W Dzienniku Urzędowym UE ukazała się długo wyczekiwana dyrektywa w sprawie wspólnych zasad promujących naprawę towarów, która wprowadza ułatwienia dla konsumenta w zakresie naprawy zakupionych towarów, tj. obowiązek producentów do naprawy produktów, które na mocy prawa UE z technicznego punktu widzenia nadają się do naprawy, zapewnienie dostępności dobrowolnego formularza o naprawie czy ustanowienie europejskiej platformy internetowej, na której konsumenci będą mogli łatwo znaleźć usługi naprawcze.
Ułatwienia mają zachęcać do naprawy towarów, zamiast ich wymiany, a tym samym służyć poprawie zrównoważenia środowiskowego produktów.
Podmiot zajmujący się naprawą
Dyrektywa wprowadza definicję podmiotu zajmującego się naprawą, którym jest nie tylko producent i sprzedawca, ale także każda jednostka, która świadczy usługi naprawy, niezależnie od tego, czy jest niezależna, czy też powiązana z producentem lub sprzedawcą.
Obowiązki producenta
Dyrektywa podkreśla jednak szczególną rolę producenta w zakresie napraw towaru i zgodnie z jej założeniami naprawa dokonywana przez producenta:
- a) będzie wykonywana nieodpłatnie lub za „rozsądną cenę” oraz w „rozsądnym terminie”;
- b) na jej czas producent będzie mógł nieodpłatnie lub za „rozsądną opłatą” użyczyć konsumentowi towaru zamiennego;
- d) w przypadku, gdy nie będzie możliwa, producent będzie mógł zaoferować konsumentowi towar odnowiony.
Dyrektywa nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem „rozsądny” pozostawiając w tym zakresie państwom członkowskim pewną dowolność.
Jeżeli producent, na którym spoczywać będzie obowiązek naprawy, ma siedzibę poza Unią, jego obowiązek realizowany będzie przez upoważnionego przedstawiciela producenta w Unii Europejskiej. W przypadku jego braku, zobowiązany będzie importer danego towaru, a w dalszej kolejności na dystrybutor.
Producenci (upoważnieni przedstawiciele, importerzy lub dystrybutorzy), na których spoczywa obowiązek naprawy będą zobowiązani do zapewnienia konsumentom dostępu, za pośrednictwem ogólnodostępnej strony internetowej, do informacji na temat orientacyjnych cen opłat pobieranych za typową naprawę towarów. Co do zasady, zakazane będzie stosowanie przez producentów postanowień umownych, sprzętu, technik oprogramowania, które będą utrudniać naprawę towarów.
Europejski formularz informacji o naprawie
Aby ułatwić konsumentowi swobodę decyzji co do tego, kto dokona naprawy towarów oraz pomóc w identyfikacji i wyborze odpowiednich usług naprawy, podmioty zajmujące się naprawą powinny mieć możliwość dobrowolnego korzystania ze standardowego europejskiego formularza informacji o naprawie.
Formularz powinien zawierać podstawowe parametry, które mają wpływ na decyzje konsumentów dotyczące naprawy, tj. rodzaj wady, cena i czas, w którym podmiot zajmujący się naprawą zobowiązuje się do jej zakończenia.
Zgodnie z dyrektywą, podmioty zajmujące się naprawą będą mogły przekazać konsumentowi formularz na trwałym nośniku i przed związaniem konsumenta umową o świadczenie usług naprawy. Co do zasady, formularz będzie nieodpłatny, chyba że do określenia charakteru wady potrzebna będzie usługa diagnostyczna.
Jednocześnie, podmioty zajmujące się naprawą mogą zyskać większą pewność, ponieważ w przypadku prawidłowego stosowania i wypełniania przez nie europejskiego formularza informacji o naprawie ich zobowiązania prawne byłyby uznawane za spełnione, w szczególności w odniesieniu do udzielania niektórych informacji przed zawarciem umowy na podstawie dyrektywy w sprawie praw konsumentów.
Europejska platforma internetowa naprawy
Dyrektywa ustanawia również europejską platformę internetową napraw, która ma na celu przede wszystkim umożliwienie konsumentom znalezienie podmiotów zajmujących się naprawą. Europejska platforma internetowa składa się z sekcji krajowych, które korzystają ze wspólnego interfejsu internetowego i zawiera linki do krajowych internetowych platform naprawczych.
Europejska platforma internetowa powinna być dostępna dla konsumentów nieodpłatnie.
Do dnia 31 lipca 2027 r. Komisja ma opracować wspólny interfejs internetowy dla europejskiej platformy.
Implementacja dyrektywy do porządku krajowego ma nastąpić najpóźniej do dnia 31 lipca 2026 r.