26 lutego 2025 r. Komisja Europejska ogłosiła ambitny plan pod nazwą Clean Industrial Deal, który ma na celu transformację europejskiego przemysłu w kierunku zrównoważonego rozwoju, z naciskiem na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i innowacje technologiczne, przy jednoczesnym zabezpieczeniu przyszłości produkcji w Europie. Zaproponowany plan przedstawia konkretne działania, które mają na celu przekształcenie dekarbonizacji w siłę napędową wzrostu dla europejskich branż.
Czym jest Clean Industrial Deal?
Clean Industrial Deal przewiduje szereg działań mających na celu wsparcie MŚP w procesie dekarbonizacji i elektryfikacji. W ramach porozumienia Komisja Europejska planuje wprowadzenie instrumentów finansowych, takich jak programy gwarancyjne dla umów zakupu energii (PPA) zawieranych przez MŚP oraz instrument gwarancyjny CleanTech. Opublikowany plan kładzie duży nacisk na kwestie ESG – m.in. planowane jest wprowadzenie kryteriów zrównoważonego rozwoju, odporności oraz preferencji europejskich w zamówieniach publicznych. Ponadto, przewidywane jest wdrożenie nowych ram pomocy państwa, które mają na celu przyspieszenie zatwierdzania pomocy państwa na rozwój energii odnawialnej, dekarbonizację przemysłu oraz zapewnienie wystarczającej zdolności produkcyjnej technologii czystych.
Pierwszy pakiet Omnibusa – co zakłada?
Komisja Europejska przedstawiła także pierwszy pakiet Omnibusa, który ma na celu uproszczenie unijnych regulacji, zwłaszcza względem przedsiębiorstw. W pierwszej kolejności chodzi o uproszczenie wymogów sprawozdawczych, którym te firmy podlegają. Propozycje mają zmniejszyć złożoność wymogów UE dla wszystkich przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP i małych spółek o średniej kapitalizacji, a regulacje koncentrować się na największych przedsiębiorstwach, które mają największy wpływ na klimat i środowisko, umożliwiając jednocześnie przedsiębiorcom dostęp do zrównoważonego finansowania na rzecz ich czystej transformacji. Główne postulaty zmian w obszarze raportowania zrównoważonego rozwoju (Dyrektywy CSRD i Taksonomii UE) dotyczą takich kwestii jak usunięcie około 80% przedsiębiorstw z zakresu dyrektywy CSRD czy zapewnienie, aby wymogi dotyczące sprawozdawczości ESG w odniesieniu do dużych przedsiębiorstw nie obciążały mniejszych przedsiębiorstw w ich łańcuchach wartości. Z pewnością zatem projektowane zmiany wpłyną na mniejsze przedsiębiorstwa w łańcuchach dostaw. W kolejnym pakiecie Omnibusa Komisja ma skoncentrować się na uproszczeniu przepisów finansowych i podatkowych UE.
W swoich wytycznych politycznych przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zobowiązała się do wdrożenia Clean Industrial Deal w ciągu pierwszych 100 dni urzędowania Komisji, nadając priorytet konkurencyjności i dobrobytowi UE.
Umowa jest częścią szerszego pakietu propozycji unijnych mających na celu ograniczenie biurokracji, obniżenie kosztów energii i zachęcenie do zielonej transformacji. Unia ma nadzieję, że dzięki temu branża europejska będzie mogła lepiej konkurować z konkurentami z Chin i Stanów Zjednoczonych.