Przedsiębiorcy zmagający się z dużymi problemami finansowymi mogą złożyć wniosek o postępowanie restrukturyzacyjne. Co to jest za forma prawna i na czym ona polega?
Jej podstawowym zadaniem jest zapobiegnięcie upadłości dłużnika, dzięki wykorzystaniu różnych procedur naprawczych. Optymalny dobór metod pozwala zadłużonemu właścicielowi firmy wyjść z zaległości pieniężnych, a jednocześnie zaspokoić interesy wierzycieli. Korzyści uzyskują więc obie strony, dlatego warto bliżej przyjrzeć się charakterystyce i procedurom związanym z postępowaniem restrukturyzacyjnym.
Postępowanie restrukturyzacyjne– stosunkowo nowe pojęcie w polskim prawie
Instytucja postępowania restrukturyzacyjnego istnieje w Polsce od niedawna. Od początku 2016 roku weszła w życie ustawa Prawo restrukturyzacyjne, która w znaczny sposób zmodyfikowała przepisy ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. Na skutek tych zmian m.in. pojawiły się nowe procedury restrukturyzacyjne, a duża część zagadnień naprawczych została przeniesiona do nowego prawa.
Co warto wiedzieć w temacie postępowanie naprawcze a restrukturyzacyjne? W przypadku pierwszej procedury przedsiębiorca, któremu groziła niewypłacalność, miał prawo złożyć w sądzie oświadczenie o wszczęciu postępowania naprawczego. Rezultatem tego działania było zawieszenie spłaty zobowiązań przedsiębiorcy oraz wstrzymanie naliczania odsetek. Mimo takich udogodnień, na postępowanie naprawcze decydowali się jedynie nieliczni. Przyczyny tego stanu mogły być różne, np.:
- problemy z rozróżnieniem stanu zagrożenia niewypłacalnością od niewypłacalności,
- powstrzymywanie się przedsiębiorców od podjęcia działań naprawczych w celu ukrycia problemów finansowych,
- utrudnienia wizerunkowe związane z ogłoszeniem upadłości z możliwością zawarcia układu.
W związku z niezadowalającym funkcjonowaniem procedury naprawczej zdecydowano się zastąpić ją postępowaniem restrukturyzacyjnym.
Czym jest postępowanie restrukturyzacyjne?
Aby zrozumieć, co to jest postępowanie restrukturyzacyjne, należy najpierw ustalić, na czym polega restrukturyzacja. Pod tym pojęciem kryją się działania mające za zadanie poprawę sytuacji firmy na rynku poprzez optymalizację wykorzystania zasobów i zwiększenie wydajności pracy przedsiębiorstwa. W tym celu przedsiębiorca może skorzystać z omawianego postępowania restrukturyzacyjnego, którego celem jest uniknięcie ogłoszenia upadłości. Firma może zrealizować ten plan m.in. dzięki polepszeniu relacji z wierzycielami oraz zdobyciu nowych kontrahentów.
Zgodnie z prawem istnieją cztery główne rodzaje postępowania restrukturyzacyjnego. Wybór wariantu zależy od potrzeb i oczekiwań dłużnika, który może skorzystać z:
- postępowania o zatwierdzenie układu,
- przyspieszonego postępowania układowego
- postępowania układowego
- postępowania sanacyjnego.
Co istotne, niezależnie od wybranej ścieżki, do restrukturyzacji niezbędne jest zawarcie układu dłużnika z wierzycielami. W tym celu dłużnik i pomagający mu doradca restrukturyzacyjny przygotowują jego warunki i przekazują je podmiotom, względem których istnieje wierzytelność. Do akceptacji propozycji niezbędna jest większość głosów wierzycieli, którą oblicza się w zależności od typu wybranego postępowania. Należy podkreślić, że możliwość wyboru pierwszych dwóch procedur obowiązuje jedynie, gdy suma wierzytelności spornych jest niższa niż 15% wszystkich wierzytelności. Powyżej tego progu zadłużonemu przedsiębiorcy pozostają do wyboru wyłącznie postępowanie układowe lub sanacyjne.
Postępowanie o zatwierdzenie układu
Przedsiębiorcy decydujący się na to rozwiązanie cenią prostotę i szybkość. Rozważając temat: postępowanie restrukturyzacyjne a postępowanie sądowe, należy zauważyć, że procedura o zatwierdzenie układu, w przeciwieństwie do pozostałych, nie wymaga ingerencji sądu do osiągnięcia porozumienia między dłużnikiem a wierzycielami. Na stronie zadłużonej spoczywa obowiązek samodzielnego wskazania i zatrudnienia doradcy restrukturyzacyjnego pełniącego funkcję nadzorcy układu. Celem omawianego postępowania jest uzyskanie zgody wierzycieli na układ i zatwierdzenie go przez sąd. Ze względu na niedużą liczbę formalności i stosunkowo niewielkie koszty tego postępowania restrukturyzacyjnego poleca się je dłużnikom, którzy nie mają problemów z bieżącymi zobowiązaniami, ale wiedzą, że w najbliższej przyszłości czekają ich kłopoty finansowe.
Przyspieszone postępowanie układowe
Ten rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego charakteryzuje się uproszczonym trybem i pozwala na zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Może być prowadzony wyłącznie, jeśli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% ogólnej sumy wierzytelności. Stosowany tryb uproszczony oznacza, że sąd rozpatruje wniosek o otwarcie i przeprowadzenie postępowania na posiedzeniu niejawnym, jedynie w oparciu o dokumenty dołączone do wniosku. Jeżeli złożony wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, to sąd nadaje dłużnikowi niezależnego nadzorcę sądowego. Zadaniem tego specjalisty jest monitorowanie poczynań dłużnika, kontrola jego propozycji układowych oraz sporządzenie planu restrukturyzacyjnego. Osoba zadłużona nie może samodzielnie wybrać nadzorcy układu i zbierać głosów od wierzycieli.
Kto powinien skorzystać z tej opcji? Dłużnicy, którym zależy na natychmiastowej ochronie przed egzekucjami ze strony wierzycieli. Otwarcie przyspieszonego postępowania układowego skutkuje bowiem zawieszeniem procesów egzekucyjnych. Nie jest to natomiast właściwy wariant dla osób, które chcą głęboko przemodelować swoją firmę.
Postępowanie układowe
W przypadku postępowania układowego mamy do czynienia z podobną sytuacją. Przedsiębiorcy, którzy składają wniosek o otwarcie i przeprowadzenie tego postępowania, liczą na zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Czym więc różni się ten proces od przyspieszonego?
Przede wszystkim może on trwać nawet do kilku miesięcy dłużej. Podczas ustalania spisu wierzycieli dochodzi do konfrontacji między dłużnikiem a podmiotami, w ramach której podejmowany jest temat istnienia oraz wielkości wierzytelności. Jeśli spis wraz z wnioskiem zostanie zaakceptowany przez sąd, wtedy dłużnikowi wyznacza się nadzorcę sądowego. Warto zaznaczyć, że postępowanie układowe mogą wybrać jedynie podmioty zadłużone, które mają spór z wierzycielami przekraczającymi 15% wierzytelności, a więc inaczej niż w przypadku poprzednio opisywanych rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych.
Postępowanie sanacyjne
Celem postępowania sanacyjnego jest gruntowna reorganizacja i poprawa funkcjonowania przedsiębiorstwa. Jest to wymagający proces, w którym znacznie większą rolę odgrywają organy zewnętrzne, niezależne od dłużnika. Na autonomię podmiotu zadłużonego nakładane są bardzo restrykcyjne ograniczenia sprawiające, że postępowanie sanacyjne jest bliskie postępowaniu upadłościowemu.
Co jest charakterystyczne dla tego rozwiązania? Umożliwia przeprowadzenie działań sanacyjnych, które mają za zadanie przywrócenie dłużnikowi zdolności do regularnej spłaty zobowiązań. W ramach postępowania sanacyjnego możliwe jest m.in.: zbycie zbędnego majątku w stanie wolnym od obciążeń oraz odstąpienie od niekorzystnych umów. Dłużnikowi odbiera się również zarząd własny i przekazuje się go wyznaczonemu przez sąd nadzorcy. W zamian za to przedsiębiorca otrzymuje zaawansowaną ochronę przed wierzycielami, co daje szansę na skuteczną pracę nad wyciągnięciem firmy z kryzysu.
Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne
Pandemia okazała się ciosem dla wielu firm. Aby im pomóc, wprowadzone zostało uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne (UPR), które zawierało się w ramach tzw. Tarczy 4.0. Jakie są najważniejsze cechy tego rozwiązania?
UPR ma na celu doprowadzenie do układu z wierzycielami. Dużą zaletą tej procedury jest jej krótki czas, ponieważ może ona trwać maksymalnie do czterech miesięcy. Wśród innych plusów tego narzędzia należy wyróżnić m.in.:
- zawieszenie postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciw dłużnikowi oraz zakaz wszczynania nowych,
- zakaz wypowiadania kluczowych umów zawartych z dłużnikiem, np. umowy najmu,
- zakaz spełniania świadczeń, które wynikają z wierzytelności objętych układem,
- możliwość objęcia układem wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo– nie jest do tego potrzebna zgoda właściciela,
- brak konieczności uzyskania zgody na otwarcie UPR– wystarczy przygotować niezbędne spisy wierzytelności i umieścić obwieszczenie w MSiG.
Co istotne, z UPR mogą skorzystać również te przedsiębiorstwa, których długi nie stanowią konsekwencji pandemii.
Podsumowanie
Czy da się zwięźle odpowiedzieć na pytanie: postępowanie rekrutacyjne – co to jest? Tak, to procedura umożliwiająca naprawę kryzysowej sytuacji, w której znalazł się przedsiębiorca mający duże problemy finansowe. Przed dłużnikami stoją różne możliwości – od błyskawicznych wariantów, takich jak uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne, po gruntowne procesy, np. postępowanie sanacyjne. Wybór nie jest łatwy, dlatego warto postarać się o wsparcie profesjonalistów, których specjalnością jest restrukturyzacja– kancelaria o dużej renomie to w tym przypadku najbardziej opłacalna inwestycja. Dzięki takiemu wsparciu nie ma obaw o choćby najmniejszy błąd formalny, który przekreśli losy przedsiębiorstwa.
Kancelaria prawna Michała Koniecznego i Marcina Wierzbickiego świadczy kompleksowe usługi prawne dla firm z zakresu postępowań restrukturyzacyjnych. Nasz doświadczony i kompetentny doradca restrukturyzacyjny z Warszawy stanowi gwarancję nienagannego przygotowania merytorycznego oraz pełnego zaangażowania, które umożliwia odpowiednie zadbanie o interesy klienta. Przedsiębiorcy zainteresowani uproszczonym postępowaniem restrukturyzacyjnym mogą u nas skorzystać z pomocy m.in. eksperta z tego zakresu, adwokata Mariusza Purgała, który brał udział w pracach legislacyjnych przy tworzeniu tego rozwiązania prawnego.
Zapraszamy do kontaktu wszystkie osoby, które interesuje renomowana kancelaria od prawa upadłościowego oraz restrukturyzacyjnego.