Poszukiwania optymalnego sposobu na zarządzanie firmą wiążą się z wieloma niewiadomymi. Jedna z nich brzmi – co to jest holding oraz jakie są jego zalety i wady. Dokładna znajomość charakterystyki tej struktury umożliwia określenie, czy będzie ona opłacalna w przypadku danego przedsiębiorstwa. W dalszej części tekstu wyjaśniamy, co to znaczy holding, jakie są jego rodzaje oraz przedstawiamy korzyści płynące z tego rozwiązania.
Holding – co to znaczy?
Holding jest specyficzną formą organizacji gospodarczej polegającą na związku minimum dwóch podmiotów, który ma na celu maksymalizację ich zysków. Polskie prawo reguluje, że ten model współpracy mogą przyjąć jedynie spółki kapitałowe. Mimo ścisłej zależności o charakterze kapitałowo-własnościowym pomiędzy spółkami, każda z nich zachowuje swoją odrębną osobowość prawną.
Istotą holdingu jest podział ról poszczególnych podmiotów – jeden z nich zajmuje pozycję dominującą, a pozostałe stają się podmiotami kontrolowanymi. Aby można było mówić o zaistnieniu holdingu, organizacja uzależniająca musi mieć minimum 50 procent kapitału akcyjnego lub udziałów w spółce zależnej. Spółka dominująca, zwana również spółką-matką, jest odpowiedzialna za wyznaczenie kierunku, w którym rozwija się organizacja, a także zarządza biznesem oraz kontroluje poczynania spółek podległych, określanych najczęściej mianem spółek-córek. Podmioty zależne skupiają się natomiast na działalności usługowej lub produkcyjnej, korzystając przy tym z know-how spółki-matki. Na jasno przydzielonych rolach zyskują obie strony, ponieważ są w stanie skuteczniej realizować założone cele.
Jakie wyróżniamy rodzaje holdingu?
Po poznaniu odpowiedzi na pytanie, co to jest holding, warto zaznajomić się z różnymi kryteriami podziału tej formy organizacji gospodarczej. Ze względu na kryterium branżowo-obszarowe wskazuje się holdingi:
- wertykalne, zwane również pionowymi lub kooperacyjnymi; łączące jednostki z jednej branży, które działają na różnych stadiach procedury produkcyjnej, np. rafineria i stacje benzynowe,
- horyzontalne, określane także mianem poziomych bądź branżowych; ich zadaniem jest stworzenie konkurencji w danej gałęzi przemysłu i zrzeszających podmioty specjalizujące się w konkretnej dziedzinie,
- diagonalne, inaczej konglomeratowe; obejmujące spółki z różnych obszarów gospodarki – przykładem takiego holdingu są firmy ubezpieczeniowe oraz banki.
Drugim powszechnie stosowanym kryterium podziału holdingów jest wyróżnienie podmiotowe i przedmiotowe. Wskaźnik podmiotowy wiąże się z formą prawną oraz statusem poszczególnych jednostek. W tym przypadku mamy do czynienia z holdingami:
- podmiotowo jednolitymi obejmującymi jedynie spółki o tej samej formie organizacyjno-prawnej,
- mieszanymi podmiotowymi, do których należą przedsiębiorstwa o różnych formach organizacyjno-prawnych.
Kryterium przedmiotowe zwraca szczególną uwagę na rodzaj działalności spółki-matki:
- holding przedmiotowo jednolity tworzy sytuację, w której podmiot dominujący najczęściej ograniczony jest do uczestnictwa w innych jednostkach,
- holding mieszany przedmiotowy – w tym przypadku spółka-matka działa nie tylko holdingowo, ale równolegle realizuje również działalność tradycyjną taką jak produkcja czy handel.
Dla uzupełnienia warto przytoczyć jeszcze dwa inne kryteria podziału holdingów. Pierwsze z nich uwzględnia charakter stosunku podległości między jednostkami – wyróżnia się holdingi jawne i ukryte, podczas gdy drugie z nich odnosi się do terytorialnego zasięgu struktury holdingowej – zgodnie z nim wyróżnia się holdingi krajowe, zagraniczne i międzynarodowe.
Zalety i wady holdingu
Struktura holdingowa niesie za sobą wiele korzyści dla przedsiębiorstw, ale posiada również pewne wady. Jeśli chodzi o plusy holdingu, to należy wspomnieć o:
- odrębnej osobowości prawnej podmiotów, która w przypadku upadku jednego z nich chroni resztę przed m.in. pokrywaniem zobowiązań upadającej spółki,
- zwiększeniu efektywności działania dzięki możliwości skonsolidowanego zarządzania,
- prostocie struktury umożliwiającej sprawną modyfikację jej poszczególnych elementów,
- możliwości stworzenia wewnętrznej polityki cenowej, finansowej, transportowej i sprzedażowej,
- szansie na zmniejszenie nakładów na administrację oraz skonsolidowaniu opodatkowania holdingu.
Wśród wad tej formy organizacji gospodarczej wskazuje się:
- konieczność dużej dbałości o jakość obiegu informacji – niewielkie błędy w komunikacji mogą powodować rażące konsekwencje,
- możliwość zbyt dużej dysproporcji w skutecznej realizacji interesów spółki-matki i słabszych spółek-córek,
- ryzyko przesadnego wpływu podmiotu dominującego na jednostki mu podległe.
Podsumowanie
Wiedząc, co to jest holding, nietrudno o wniosek, że właściwe zbudowanie jego struktury oraz efektywne prowadzenie takiego modelu organizacji przedsiębiorstwa wymaga dużych kompetencji. Kancelaria radców prawnych Michała Koniecznego i Marcina Wierzbickiego oferuje kompleksową obsługę prawną, która obejmuje m.in. fachowe planowanie struktury holdingowej oraz umiejętne dostosowanie jej do wymagań i specyfiki danej branży. Doradztwo prawne doświadczonych ekspertów to klucz do zbudowania holdingu w formie satysfakcjonującej każdy z podmiotów. Prawo holdingowe i zarządzanie holdingiem to nie jedyne obszary, w których działamy – zapewniamy klientom również specjalistyczne usługi w takich dziedzinach jak:
Zapraszamy do kontaktu i skorzystania z usług naszej kancelarii.