4 czerwca 2021 r. Komisja Europejska opublikowała dwie decyzje wykonawcze – nr 2021/915 oraz nr 2021/914 – zawierające dwa zestawy nowych klauzul umownych. Sprawa dotyczy przekazywania danych osobowych do państw trzecich poza granice Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zgodnie z nowymi przepisami po 27 września 2021 r. nie jest już możliwe wykorzystanie starych standardowych klauzul umownych. W dodatku dokonujące się na ich podstawie transfery danych trzeba dostosować do nowego stanu prawnego do 27 grudnia 2021 r.
Co się zmienia?
Pierwsza z decyzji Komisji zastępuje poprzednio stosowane decyzje – 2001/497/WE i 2010/87/UE – dotyczące transgranicznego przekazywania danych do państw trzecich. Natomiast przeznaczenie drugiego zestawu klauzul wiąże się z potrzebami przepływu informacji między administratorami danych a podmiotami przetwarzającymi.
Tym samym nowe standardowe klauzule dzielą się na przekazywanie danych:
- między administratorami danych;
- między administratorem a podmiotem przetwarzającym;
- od podmiotu przetwarzającego do innego podmiotu przetwarzającego;
- od przetwarzającego do administratora.
Co istotne, możliwość ingerowania w treść nowych standardowych klauzul umownych przyjętych przez Komisję Europejską jest bardzo ograniczona. W szczególności można uzupełnić je o postanowienia w zakresie dodatkowych zabezpieczeń przetwarzania danych oraz klauzuli w zakresie prawa właściwego.
Poprzednie standardowe klauzule umowne opierały się na przepisach przyjętych w wykonaniu postanowień dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady WE z 1995 r. Gdy w maju 2018 r. rozpoczął się okres stosowania RODO, klauzul nie zaktualizowano. Wcześniejsze decyzje Komisji nie uwzględniały w szczególności przekazywania danych między podmiotami przetwarzającymi oraz od podmiotów przetwarzających do administratorów. Dlatego też gdy takie przepływy danych zachodziły pomiędzy zaangażowanymi podmiotami, skutkowało to powstaniem znacznych trudności praktycznych i prawnych.
Okresy przejściowe
Decyzje Komisji weszły w życie 27 czerwca 2021 r. Z kolei poprzednie klauzule umowne uchylono ze skutkiem od 27 września 2021 r. Oznacza to, że w powyższym okresie przejściowym przedsiębiorcy mieli możliwość zawierania umów albo na podstawie starych, albo nowych standardowych klauzul umownych.
Dla umów regulujących przekazy danych osobowych do państw trzecich opartych na starych klauzulach umownych wprowadzono 18-miesięczny okres przejściowy, który obowiązuje do 27 grudnia 2022 r. Do tego dnia wszystkie istniejące przekazy danych poza Europejski Obszar Gospodarczy muszą zostać uregulowane na podstawie nowych standardowych klauzul umownych.
Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!