Rok 2025 przyniósł wiele istotnych zmian w prawie pracy, które wpłyną zarówno na pracowników, jak i pracodawców. Ilość wprowadzonych i projektowanych zmian w obszarze prawa pracy 2025 rok powoduje, że pracodawcy i pracownicy powinni trzymać rękę na pulsie. Rząd ma w perspektywie trzy wielkie reformy kodeksu pracy oraz kilka mniejszych. Projekty zmian dotyczą również ustaw okołopracownicznych oraz wielu rozporządzeń w tym obszarze.
Rok 2025 pod znakiem zmian w prawie pracy
Nowe regulacje obejmują szeroki zakres zagadnień, od minimalnego wynagrodzenia, przez układy zbiorowe pracy, aż po wsparcie dla osób niepełnosprawnych i starszych. Ponadto rząd przygotowuje przepisy, które zakładają możliwość uzyskania informacji o indywidualnym poziomie wynagrodzenia oraz średnich płacach na podobnych stanowiskach. Trwają również prace nad zmianami, które mają obejmować wdrożenie formalnych procedur zgłaszania naruszeń oraz zwiększoną odpowiedzialność pracodawców w zakresie wsparcia osób poszkodowanych. Część zmian obowiązuje już od 1 stycznia 2025 roku, a kolejne zmiany będą wprowadzane etapami do końca 2025 roku.
Jakie zmiany obowiązują w prawie pracy od 2025 roku?
W 2025 roku znacząco wzrosło minimalne wynagrodzenie, które wynosi obecnie 4666 zł brutto miesięcznie. Wzrost płacy minimalnej wpływa bezpośrednio na wysokość innych świadczeń, takich jak dodatki za nadgodziny czy wynagrodzenie chorobowe.
Wprowadzono także nowe regulacje w zakresie układów zbiorowych pracy. Nowe przepisy mają na celu usprawnienie procesu negocjacji między związkami zawodowymi a pracodawcami. Zmiany dotyczą m.in. uproszczenie procedur zawierania i rejestrowania układów zbiorowych – wymagane będzie jedynie przesłanie formularza i niezbędnych załączników.
Wolna Wigilia 2025 – ile dni roboczych w 2025 roku?
Istotną zmianą w zakresie prawa pracy jest nowelizacja ustawy o dniach wolnych od pracy. Nowe przepisy przewidują wprowadzenie dnia wolnego w Wigilię Bożego Narodzenia (24 grudnia). Zmiana w tym zakresie oznacza skrócenie liczby dni roboczych w roku, których w 2025 roku będzie 249.
Jakie zmiany już obowiązują w kodeksie pracy 2025?
Wprowadzono wiele przepisów wspierających zatrudnianie osób niepełnosprawnych i starszych. Przewidziano m.in wyższe pożyczki na stworzenie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, przedłużenie ważności orzeczeń o niepełnosprawności czy podwyższenie kwot miesięcznego dofinansowania. Wprowadzono również mechanizmy wsparcia dla przedsiębiorców zatrudniających seniorów – pracodawcy będą mogli otrzymać dofinansowanie z tytułu zatrudnienia seniora w kwocie do 50% minimalnego wynagrodzenia przez 24 miesiące.
Zmiany obejmują również wprowadzenie wsparcia rodziców wcześniaków oraz noworodków wymagających hospitalizacji. Według nowych regulacji prawnych czas trwania dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie uzależniony od tygodnia ciąży, w którym dziecko przyjdzie na świat, jego masy urodzeniowej, a także długości pobytu w szpitalu. Nowelizacja ma zrekompensować czas spędzony z dzieckiem w szpitalu.
Ponadto, wraz z nowym rokiem pracodawcy powinni być już przygotowani do wymogów Ustawy o ochronie sygnalistów, która nakłada na pracodawców obowiązek stworzenia kanałów zgłaszania nieprawidłowości oraz zapewnienia ochrony osobom zgłaszającym nadużycia.
Projektowane zmiany w prawie pracy 2025
Najistotniejsza zapowiadana zmiana dotyczy nowych zasad ochrony przed mobbingiem, dyskryminacją i naruszeniami godności w miejscu pracy. Projektowane przepisy mają na celu uporządkowanie definicji deliktów prawa pracy związanych z różnymi formami przemocy w miejscu pracy. Nowe regulacje przewidują m.in. obowiązek wdrażania polityki antymobbingowej przez pracodawców, wprowadzają zasady prewencji oraz jasno określają odpowiedzialność cywilnoprawną w przypadku naruszeń.
Nowelizacja ta ma na celu również dostosowanie krajowych przepisów do wymogów unijnych, tj. wdrożenia dyrektywy Rady 2004/113/WE z 13.12.2004 r. wprowadzającej w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług.
Zapowiadane zmiany dotyczą również ustalania stażu pracy. Choć w tym zakresie brak jest jeszcze konkretnych propozycji legislacyjnych, Ministerstwo pracy zapowiedziało zmiany w tym zakresie. Mają one polegać na uwzględnianiu w stażu pracy pracownika pracy świadczonej na podstawie umów innych niż kodeksowe umowy o pracę. Nowe zasady ustalania stażu pracy, korzystne będą dla osób zatrudnionych na zleceniach i innych umowach cywilnych, a także osób prowadzących działalność gospodarczą. Zgodnie z zapowiedziami, zmiany mają obowiązywać od 2026 roku.
Wraz powyższymi zmianami dyskutowane są możliwości dotyczące skrócenia czasu pracy – w tym zakresie analizowane są dwa warianty: 40-godzinny tydzień pracy i czterodniowy tydzień pracy. Ponadto proponowane zmiany dotyczą rocznego wymiaru urlopu wypoczynkowego. Związki zawodowe postulują o jego wydłużenie z aktualnych 26 dni do 35 dni w roku.
Zmiany w prawie pracy mają na celu w szczególności poprawę warunków zatrudnienia i ochronę pracowników. Warto być na bieżąco z nowymi przepisami, aby w pełni korzystać z przysługujących praw, a także – z perspektywy pracodawcy – zapewnić zgodność z nowymi wymogami. W Ministerstwie Pracy trwają szerokie dyskusje nad nowelizacjami ustaw i rozporządzeń pracowniczych.