Pierwsza próba prawnej regulacji sztucznej inteligencji na dużą skalę

Przewiduje się, że za pięć lat sztuczna inteligencja stanie się kluczowym „narzędziem” w biznesie. AI zaistnieje w wielu obszarach i w wielu branżach – w tym także na stanowiskach zarządczych. W związku z zaistniałym zjawiskiem Unia Europejska proponuje nowe przepisy prawne.

21 kwietnia 2021 r. na stronie Komisji Europejskiej pojawił się projekt rozporządzenia o harmonizacji regulacji dotyczących sztucznej inteligencji. Proponowane przepisy mają służyć przede wszystkim zabezpieczeniu społeczeństwa przed negatywnymi skutkami rozwoju technologii AI poprzez wprowadzenie wymogów dla systemów w poszczególnych branżach o różnych poziomach ryzyka.

Projekt rozporządzenia bezwzględnie zabrania wdrażania systemów AI które, manipulując zachowaniem lub wykorzystując słabość, wyrządzają ludziom krzywdę. Zakazane jest również wprowadzanie systemów punktacji społecznej oraz powszechnego nadzoru wszystkich osób fizycznych bez ich różnicowania.

W rozporządzeniu wyodrębniono dodatkowo kategorię systemów wysokiego ryzyka. Zaliczają się do niej m.in.: systemy związane z transportem, szkolnictwem, migracją, rekrutacją pracowników i wymiarem sprawiedliwości. Będą one musiały spełnić szereg rygorystycznych wymagań, by wyeliminować ryzyko nadużyć. Odpowiedzialność za dostosowanie systemów będzie spoczywać na ich dostawcach tj. podmiotach wprowadzających oprogramowanie na rynek. Za niedotrzymanie tych oraz innych obowiązków podmiotom może grozić grzywna nawet do 30.000 EUR lub do 6% rocznego obrotu.

W projekcie przewiduje się również utworzenie Europejskiej Rady ds. Sztucznej Inteligencji która to ma wyznaczać kierunki działania oraz wydawać zalecenia i opinie dotyczące polityki Wspólnoty wobec prawnego uregulowania sztucznej inteligencji. Podobne instytucje mają powstać w każdym z krajów członkowskich.

Do wejścia projektu rozporządzenia w życie jeszcze długa droga i wiele może się w tym czasie zmienić. Już teraz jest to inicjatywa pionierska, która zapewne zreformuje prawne postrzeganie sztucznej inteligencji na terenie Unii Europejskiej oraz poza jej granicami.