W 2025 roku Państwowa Inspekcja Pracy zamierza przeprowadzić szeroko zakrojone kontrole, koncentrując się na legalności zatrudnienia, przestrzeganiu prawa pracy oraz bezpieczeństwie pracy. Działania PIP mają obejmować zarówno rutynowe inspekcje, jak i kampanie prewencyjne, edukacyjne oraz kontrole ukierunkowane na szczególnie istotne obszary.
Weryfikacja legalności pracy
Jednym z obszarów działalności PIP w tym roku będzie sprawdzanie legalności powierzania i wykonywania pracy, zarówno przez obywateli polskich, jak i cudzoziemców. Szczególna uwaga ma być poświęcona przypadkom pracy „na czarno” oraz fałszywego deklarowania warunków zatrudnienia, takich jak zaniżanie wymiaru czasu pracy lub wynagrodzenia.
W sytuacjach, gdy kontrole będą dotyczyły dużych grup cudzoziemców, inspektorzy pracy współpracować mają ze Strażą Graniczną.
Kontrole agencji zatrudnienia i pracy tymczasowej
Inspektorzy pracy skontrolują agencje zatrudnienia oraz pracodawców użytkowników. Mają oni również zwracać uwagę na stosowanie w pracy tymczasowej zatrudnienia cywilnoprawnego (tj. na ujawnianie przypadków, w których powinna być zawarta umowa o pracę) oraz obchodzenie przepisów ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Weryfikowane mają być także praktyki outsourcingowe.
Nowe obszary kontroli
Oprócz standardowych działań w zakresie ochrony praw pracowniczych, takich jak nadzór nad wypłatą wynagrodzeń czy warunkami pracy, PIP planuje szczegółowe kontrole w następujących obszarach:
- przestrzeganie przepisów dotyczących pracowniczych planów kapitałowych (PPK),
- warunki pracy zdalnej,
- temperatury w miejscu pracy,
- działalność firm świadczących usługi za pośrednictwem platform cyfrowych,
- przypadki mobbingu oraz ochrona sygnalistów,
- równość wynagradzania kobiet i mężczyzn za tę samą pracę.
Jak się przygotować do kontroli?
Oto najważniejsze kroki, które warto podjąć w celu przygotowania do kontroli:
- Audyt dokumentacji kadrowo-płacowej obejmujący kompleksową weryfikację zgodności dokumentacji zatrudnienia z przepisami prawa, w tym:
- sprawdzenie poprawności umów pod względem warunków zatrudnienia,
- rzetelność prowadzenia ewidencji czasu pracy,
- kontrolę zgodności wypłat z umową i zasadami równego traktowania,
- weryfikację prawidłowości umów i składek PPK.
- Audyt struktury zatrudnienia i pracy zdalnej, w tym:
- ocena ryzyka reklasyfikacji umów,
- aktualizacja dokumentacji pracy zdalnej,
- weryfikacja zgodności umów z charakterem świadczonej pracy.
- Audyt legalności zatrudnienia cudzoziemców, obejmujący:
- weryfikację zezwoleń na pracę i pobyt,
- sprawdzenie zgodności wykonywanej pracy z dokumentami legalizacyjnymi,
- ocenę umów z agencjami pracy tymczasowej pod kątem zgodności z przepisami.